Denis Hadžović iz Centra za sigurnosne studije za ‘Zašto?’ kaže da bi neusvajanje Nacionalnog godišnjeg plana i neaktiviranja Akcionog plana za članstvo BiH u NATO-u zbog protivljenje političara iz Republike Srpske, što je postalo ključno pitanje u formiranu vlasti na nivou BiH, kao jednu on najtežih posljedica moglo imati daljnju stagnaciju, slabljenje i ugrožavanje opstanka Oružanih snaga BiH.

Politička nestabilnost

To su sve povezani problemi: implementacija izbornih rezultata, formirannje Doma naroda Parlamenta Federacije BiH, izmjene Izbornog zakona, formiranje vlasti na višim nivoima, u Federaciji i na državnom nivou.

Imamo sad i taj problem oko NATO-a, imenovanje predsjedevajućeg Vijeća ministara, odnosno uslovljavanje u vezi toga, odgovore na upitnik EU, tako da su sve to nekako problemi koje se rješavaju samo putem medija i putem izjava političkih predstavnika.

Vrlo malo se zaista pokušava iznaći rješenje i to je ono što je najveći problem trenutno u BiH, i izgleda da više idemo putem političke nestabilnosti nego stabilnosti, koja je više nego potrebna

Priključenje i integracija

Nakon Makedonije, vjerovatno je BiH naredni pretendent za članstvo i u tom cilju je i državni sekretar Mike Pompeo nedavno poslao pismo podrške SAD daljnjoj integaciji BiH u NATO, odnosno aktivaciji Akcionog plana za članstvo.

Nedostatak komunikacije, odnosno pokušaja da se napravi politički dogovor ili postigne konsenzus oko ovog pitanja je ono što najviše opterećuje BiH zadnjih devet godina, odnosno od uslova koji je dat BiH na samitu NATO-a u Tallinu.

Jednostavno, ne otvara se taj dijalog o budućnosti BiH vezano za integracije.

Politički predstavnici iz Federacije se deklarativno zalažu za priključenje i daljnju integraciju u NATO, i pozivaju se na određene dokumente koji su usvojeni u proteklih 10 godina.

Udaljavanje stavova

Na drugoj strani, političari iz Republike Srpske su protiv toga i traže da BiH slijedi vojnu neutralnost koju je proglasila i Srbija.

U tu svrhu su donijeli i jednu rezoluciju kao dokument koji obavezuje njihove predstavnike u institucijama BiH.

Nedostatak komunikacije i samo istupi u medijima koji su zaista oprečni po pitanju budućnost ne donose nikakav pomak.

Šta više, samo još više udaljavaju stavove jednih od drugih vezano za integraciju u NATO.

Minimalan budžet

Ali možda pod malo većim pritiskom naših međunarodnih partnera se pokuša iznaći nekakav politički kompromis, odnosno dogovor o aktivaciji MAP-a, s obzirom da su iz RS rezolutni da oni neće da BiH postane punopravan član NATO-a.

Značajnije od aktivacije MAP-a je da se dođe do implementacije Pregleda odbrane, odnosno plana modernizacije i opremanje Oružanih snaga u periodu 2017-2027 kojim su predviđena dodatna sredstva za unapređenje kapaciteta i poboljšanje opreme koja je neophodna za postizanje interoperabilnosti sa ostalim članicama.

Znači, to se ne može desiti bez dodatnih finansijskih sredstava i jednog budžeta koji je, evo, već više od deset godina na minimalnom nivou za Oružane snage, pri čemu one od postojećeg budžeta skoro 85 posto troše za lične troškove i naknade uposlenika, što znači da ne ostavljaju nimalo za razvoj i operativne troškove.

Suštinska važnost

To je nešto što prijeti urušavanju OS bez donošenja novih političkih odluka i zaustavljanja razvoja, prijeti gašenjem oružanih snaga, jer jednostavno sa opremom starom preko 30 godina ugrožavate i živote uposlenika i ne možete odgovoriti onim zadaćama za koje su oružane snage pretpostavljene, i na podršci civilima, i na učešću u mirovnim operacijama i deminiranju.

Sve su to stvari koje u značajnoj mjeri opterećuju funkcionisanje Ministarstva odbrane i ja bih rekao da je aktivacija, odnosno implementacija dogovorenog u okviru Pregleda odbrane vezana za modernizaciju, iznalaženje finansijskih sredstava za opremanje mnogo značajnija, suštinski, za BiH od formalne aktivacije MAP-a

Tako da je to jedna i od poruka iz pisma državnog sekretara Pompea.

(Radio Slobodna Evropa, 15.01.2019.god.)